Τετάρτη 24 Μαΐου 2017

Εκκλησίες στα νοσοκομεία - Άγιέ μου, κάνε το Θαύμα σου για να σωθεί ο άνθρωπός μου

Ζουν στη σκιά των νοσοκομείων, συνήθως σκεπάζονται από ψηλά λευκά κτίρια και είναι πάντα πρόθυμα να ανοίξουν την αγκαλιά τους και να δεχτούν ασθενείς και επισκέπτες που αναζητούν την ελπίδα μέσα από τη δύναμη της πίστης.
Τα περισσότερα από αυτά είναι άρρηκτα συνδεδεμένα με την ιστορία των νοσηλευτικών ιδρυμάτων, τα οποία προστατεύουν εδώ και πολλές δεκαετίες. Τα παρεκκλήσια των νοσοκομείων είναι το αποκούμπι χιλιάδων ανθρώπων, που ξενυχτούν στο πλευρό των αγαπημένων τους και προσεύχονται στον Θεό προκειμένου οι δικοί τους άνθρωποι να βγουν πιο δυνατοί από την περιπέτεια με την υγεία τους και να επιστρέψουν σύντομα στη ζεστασιά του σπιτιού τους. Η «κυριακάτικη δημοκρατία» έκανε οδοιπορικό σε παρεκκλήσια νοσοκομείων, που βρίσκονται στο κέντρο της Αθήνας, και σας παρουσιάζει την ιστορία τους.

Αγιος Σάββας (Αντικαρκινικό Νοσοκομείο «Αγιος Σάββας»)

Το εκκλησάκι του Αγίου Σάββα ανήκει στο Ελληνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο και χτίστηκε το 1948 με χρήματα του καθηγητή και ακαδημαϊκού Αριστοτέλη Κουζή και της συζύγου του Ευγενίας Κουζή. Ο εθνικός ευεργέτης Αριστοτέλης Κουζής ζήτησε τη βοήθεια της Θείας Δύναμης για τη σωτηρία των γονιών του (έπασχαν από καρκίνο), τάζοντας ότι θα έχτιζε αντικαρκινικό νοσοκομείο και ναό, στα οποία θα έδινε το όνομα του αγίου Σάββα. Το 1935 ίδρυσε το Ελληνικό Αντικαρκινικό Ινστιτούτο, ενώ δύο χρόνια αργότερα ξεκίνησε να λειτουργεί και το Νοσοκομείο «Αγιος Σάββας».

Πρώτος ιερέας του μικρού ναού υπήρξε ο αείμνηστος αρχιμανδρίτης Γεώργιος Κουτής, ο οποίος υπηρέτησε από 1948 έως το 1969. Από το 1969 έως σήμερα στο τιμόνι βρίσκεται ο αρχιμανδρίτης Νεκτάριος Μηλιώνης. Το εσωτερικό της εκκλησίας κοσμούν εντυπωσιακές αγιογραφίες, που χρονολογούνται από το 1952 και αποτελούν δημιούργημα του αγιογράφου Χαράλαμπου Χαλδέζου. Η τελευταία ανακαίνιση του ναού έγινε τη διετία 1995-1996, με δαπάνη του Ελληνικού Αντικαρκινικού Ινστιτούτου, επί προεδρίας του διακεκριμένου νομικού Ευστάθιου Φραγκούλη. Ο μικρός ναός παραμένει ανοιχτός καθημερινά από τις 7 το πρωί έως τις 7 το βράδυ, ενώ τις Κυριακές και τις αργίες από τις 5.30 το πρωί ως τη 1 το μεσημέρι.

Αγίου Νεκταρίου και παρεκκλήσι του Αγίου Γεωργίου (Αρεταίειο Νοσοκομείο)


Στο δωμάτιο 2 του δευτέρου ορόφου του Αρεταίειου Νοσοκομείου η πόρτα είναι συνέχεια ανοιχτή για τους πιστούς που περνούν από εκεί καθημερινά, ζητώντας ένα θαύμα από τον Άγιο Νεκτάριο. Εδώ και 95 χρόνια ο χώρος όπου νοσηλεύτηκε και πέρασε τις τελευταίες ώρες της ζωής του ο σημαντικότερος σύγχρονος άγιος της Ορθόδοξης Εκκλησίας θεωρείται τόπος ιερός και τον επισκέπτονται προσκυνητές από κάθε γωνιά της Ελλάδας.

Ο μεγαλύτερος φόρος τιμής στη μνήμη του αγίου, που έχει συνδέσει το όνομά του με την ιστορία του Αρεταίειου, αποδόθηκε το 2005, όταν δίπλα στον ναό του προστάτη του νοσοκομείου, που είναι αφιερωμένος στον άγιο Γεώργιο, χτίστηκε ένας ναΐσκος στη μνήμη του αγίου Νεκταρίου.
Το καλοκαίρι της ίδιας χρονιάς το εκκλησάκι αγιογραφήθηκε με υπέροχες αγιογραφίες, που απεικονίζουν θαύματα του αγίου. Ενα από αυτά, μάλιστα, έγινε το βράδυ της κοιμήσεώς του, τα ξημερώματα της 9ης Νοεμβρίου 1920. Σύμφωνα με συγγράμματα που αναφέρονται στον βίο του αγίου, σε διπλανό κρεβάτι του ίδιου δωματίου νοσηλευόταν μαζί του ένας ασθενής που είχε μείνει παράλυτος ύστερα από εγκεφαλικό επεισόδιο.

Μόλις διαπιστώθηκε ότι ο άγιος Νεκτάριος (κατά κόσμον Αναστάσιος Κεφαλάς) είχε αφήσει την τελευταία του πνοή, το 1920, σε ηλικία 74 ετών, οι δύο καλόγριες που τον φρόντιζαν έβγαλαν τα ρούχα που φορούσε και τα ακούμπησαν στο διπλανό κρεβάτι. Μόλις ο παράλυτος ασθενής τα ακούμπησε, συνέβη το θαύμα, σηκώθηκε στα πόδια του υγιής και άρχισε να βαδίζει! Τα θυρανοίξια του ναού έγιναν στις 9 Νοεμβρίου του 2005, ανήμερα στη γιορτή του αγίου.
Ζωοδόχου Πηγής («Αλεξάνδρα»)

Ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής, φύλακας άγγελος των ασθενών του Νοσοκομείου «Αλεξάνδρα», χτίστηκε το 1953, σε χώρο που χρησιμοποιούσε παλαιότερα το νοσηλευτικό προσωπικό. Η κατασκευή του πραγματοποιήθηκε χάρη στις άοκνες προσπάθειες γιατρών και καθηγητών του νοσοκομείου (όπως ο Βασίλειος Μαλάμος και ο Κωνσταντίνος Λούρος), οι οποίοι, μαζί με επιφανείς επιχειρηματίες της εποχής (οικογένεια Γουλανδρή κ.ά.), χρηματοδότησαν το έργο. Εως το 2008 αγιογραφημένη ήταν μόνο η Πλατυτέρα, δηλαδή το πάνω μέρος της κεντρικής κόγχης του Αγίου Βήματος. Η αγιογράφηση ολόκληρου του ναού έγινε την τελευταία επταετία.

Οπως αναφέρει στην «κυριακάτικη δημοκρατία» ο πατέρας Ανάργυρος Κουδούνης, εφημέριος του ναού από το 2005 έως σήμερα, στο εσωτερικό της εκκλησίας φυλάσσονται δύο ιστοτεμάχια (προέρχονται από το ορθόδοξο μοναστήρι του Εσεξ στην Αγγλία) με τα λείψανα του αγίου Νεκταρίου και του αγίου Λουκά του Ιατρού, επισκόπου Συμφερουπόλεως της Κριμαίας. Ο άγιος Λουκάς (κατά κόσμον Βαλεντίν του Φέλιξ Βόινο-Γιασενέτσκι) ήταν ο άνθρωπος που αποφάσισε το 1924 να πραγματοποιήσει μια ηρωική για την εποχή επέμβαση μεταμόσχευσης νεφρού σε άνθρωπο. Ο Ιερός Ναός της Ζωοδόχου Πηγής γιορτάζει την πρώτη Παρασκευή μετά το Πάσχα.
Τόποι προσευχής ασθενών και συγγενών τους υπάρχουν σε όλα τα υπόλοιπα νοσοκομεία της Αττικής αλλά και της πειφέρειας. Στον Ερυθρό Σταυρό λειτουργεί ο Ιερός Ναός της Αγίας Αικατερίνης, στα Νοσοκομεία «Γεννηματάς», «Λαϊκό» και «Τζάνειο» οι ναοί είναι αφιερωμένοι στους αγίους Αναργύρους, στο «Ανδρέας Συγγρός» υπάρχει το εκκλησάκι του Αγίου Ανδρέα, στην Πολυκλινική Αθηνών βρίσκεται ο Ιερός Ναός Αγίου Γερασίμου και στο Νοσοκομείο «Ευαγγελισμός» ο Ιερός Ναός Ευαγγελισμού της Θεοτόκου. Εκτός από το Νοσοκομείο «Ελπίς», αφιερωμένο στους αγίους Κωνσταντίνο και Ελένη είναι και το παρεκκλήσι που υπάρχει στο Σισμανόγλειο.

Ο Άγιος Παντελεήμων είναι προστάτης του Ασκληπιείου Βούλας και του Γενικού Κρατικού Νικαίας. Στο Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης εγκαινιάστηκε τον περασμένο Ιούλιο το παρεκκλήσι του Αγίου Παντελεήμονα, ενώ στο ΑΧΕΠΑ ο ναός είναι αφιερωμένος στον Ευαγγελιστή Λουκά. Στο Γενικό Νοσοκομείου Βόλου λειτουργεί ο ναός της Αγίας Τριάδας. Παρηγοριά και ελπίδα για ασθενείς αποτελεί η εκκλησία της Παναγίας Βοηθείας στο Πανεπιστημιακό Γενικό Νοσοκομείο Πατρών.
Με (έξι) αγιογραφίες του Φώτη Κόντογλου
Ελευθερίου και Ελένης (Μαιευτήριο «Ελενα Βενιζέλου»)

Γιορτάζει δύο φορές τον χρόνο, στις 15 Δεκεμβρίου και τις 21 Μαΐου, και είναι αφιερωμένος στη μνήμη του Ελευθερίου Βενιζέλου και της συζύγου του Ελενας. Ο λόγος για τον Ναό των Αγίων Ελευθερίου και Ελένης, που βρίσκεται μέσα σε ένα καταπράσινο περιβάλλον, στο συγκρότημα του δημόσιου Μαιευτηρίου «Ελενα Βενιζέλου». Ο θεμέλιος λίθος του ναού μπήκε στις 21 Μαΐου του 1956, ανήμερα στη γιορτή της Ελενας Βενιζέλου, παρουσία πλήθους επισήμων.

Ακριβώς δύο χρόνια αργότερα, στις 21 Μαΐου του 1958, έγιναν με την ίδια λαμπρότητα τα εγκαίνια της εκκλησίας. Το τέμπλο του ναού στολίζουν έξι πανέμορφες εικόνες μεγάλης καλλιτεχνικής αξίας, οι οποίες έχουν εικονογραφηθεί από τον κορυφαίο λόγιο και ζωγράφο Φώτη Κόντογλου.

Οπως αναφέρει ο ιστορικός – συγγραφέας Νικόλαος Παραδείσης, στον ναό υπάρχει μία ξύλινη λάρνακα (αγγείο) με την επιγραφή «Με την ψυχή μου και με την καρδιά», που αποτελεί απόσπασμα από φράση της Ελενας Βενιζέλου. Μέσα στη λάρνακα φυλάσσεται η καρδιά της, σύμφωνα με επιθυμία της ίδιας.
Λειτουργία με πλήθος κόσμου κάθε Κυριακή Αγίου Κωνσταντίνου και Ελένης (Νοσοκομείο «Ελπίς)

Ο Ιερός Ναός των Αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης στέκει μέσα στον περίβολο του Νοσοκομείου «Ελπίς» από το 1920. Η ιστορία του ναού ξεκινά τη δεύτερη δεκαετία του 20ού αιώνα, όταν για τις ανάγκες του νοσοκομείου χτίστηκε ένα εκκλησάκι, το οποίο με τα χρόνια επεκτάθηκε και το 1956 άρχισε να παίρνει σταδιακά τη σημερινή μορφή του. Η διαμόρφωση της εκκλησίας (είναι βυζαντινού ρυθμού σε εγγεγραμμένο τετράγωνο με τρουλίσκο) έγινε την εποχή που στο κτιριακό συγκρότημα λειτουργούσε ακόμα το 430 Στρατιωτικό Νοσοκομείο. Σημαντική υπήρξε και η συνεισφορά του μακαριστού μητροπολίτη Σπάρτης Κυπριανού, ο οποίος για πολλά χρόνια λειτουργούσε στο παρεκκλήσι. Τις αγιογραφίες όλων των πλαϊνών όψεων του ναού επιμελήθηκε ο στρατιωτικός ιερέας, πατέρας Στέφανος, που διαδέχτηκε τον πατέρα Κυπριανό. Στο παρεκκλήσι του Νοσοκομείου «Ελπίς» τελείται κάθε Κυριακή θεία λειτουργία, στην οποία συμμετέχουν ασθενείς και συγγενείς τους αλλά και πιστοί που ζουν στην περιοχή. Ο ναός φοράει τα γιορτινά του στις 21 Μαΐου για να τιμήσει τη μνήμη των αγίων Κωνσταντίνου και Ελένης.
Βυζαντινές τοιχογραφίες που παραπέμπουν σε αγιορειτικά προσκυνήματα

Αφιερωμένο στον Ευαγγελιστή Λουκά, πιστό μαθητή του Αποστόλου Παύλου, το ομώνυμο παρεκκλήσι που λειτουργεί στο Νοσοκομείο «Ιπποκράτειο» έκλεισε τον περασμένο Οκτώβριο 50 χρόνια λειτουργίας. Η ιστορία του ναού ξεκινά το 1958, όταν ύστερα από επίμονες προσπάθειες του τότε εφημέριου του νοσοκομείου, πατέρα Ευσέβιου Γιαννακάκη, έγινε η κατάθεση του πρώτου θεμέλιου λίθου από την τότε υπουργό Πρόνοιας Λίνα Τσαλδάρη. Μέχρι να ξεκινήσουν οι εργασίες για τη δημιουργία του παρεκκλησίου του Αγίου Λουκά η θεία λειτουργία τελούνταν στον διάδρομο του Ακτινολογικού Τμήματος, όπου είχε δημιουργηθεί ένας πρόχειρος χώρος με κινητή Αγία Τράπεζα, αναλόγιο ιεροψαλτών κ.λπ.
Το έργο της ανέγερσης υλοποίησαν ο αρχιτέκτονας Θεόδωρος Αδάμης και ο πολιτικός μηχανικός Νικόλαος Βαλλιανάτος. Ο ναός αγιογραφήθηκε στις αρχές της δεκαετίας του ’60 από τον Δημήτριο Κεντάκα. Το εσωτερικό του ναού κοσμούν κατανυκτικές τοιχογραφίες που παραπέμπουν σε βυζαντινά αγιορειτικά προσκυνήματα. Ο καθαγιασμός του παρεκκλησίου έγινε στις 18 Οκτωβρίου 1965 από τον μητροπολίτη Τρίκκης και Σταγών Διονύσιο. Εκτός από τον άγιο Λουκά, η εκκλησία είναι αφιερωμένη και στην οσία Ξένη. Πριν από περίπου δύο μήνες το παρεκκλήσι δέχτηκε εκατοντάδες πιστούς, οι οποίοι το επισκέφτηκαν για να προσκυνήσουν τμήμα του ιερού λειψάνου του Ευαγγελιστή Λουκά, που «ταξίδεψε» στην Αθήνα από τον προσκυνηματικό ναό του αγίου στη Θήβα.

Πηγή: dimokratianews.gr - Ποια είναι και πώς χτίστηκαν στα νοσοκομεία των Αθηνών τα παρεκκλήσια που προσφέρουν αποκούμπι σε χιλιάδες επισκέπτες που ξενυχτούν στο πλευρό συγγενών τους, 

Από τονΣτάθη Βασιλόπουλο,  Φωτό: Δημήτρης Γκολοφομήτσος.

Γίνετε μέλη στη σελίδα μας στο Facebook: https://www.facebook.com/perivolipanagias.blogspot.gr